Bahar Hidayetoğlu
Yapılan araştırmalar, modern hayatın odaklanma süresi üzerindeki olumsuz etkilerini gözler önüne sürüyor. Günümüzde insanların odaklanabilme süresi, önceki dönemlere göre çok daha kısa. Bu yüzden çeşitli odaklanma yöntemleri, destek olarak öne çıkıyor.
İş yerinde zamanınızı verimli geçirmenize yardımcı olacak odaklanma egzersizleri ve pratikleri sayesinde gününüzü çok daha aktif geçirebilir ve sosyal yaşantınıza yeterli vakti ayırabilirsiniz.
Odaklanma Nedir?
Beynimiz, aynı anda yüzlerce farklı bilgiyi işleyebilir. Bunun doğal sonucu olarak da, hangi bilgilerin daha önemli olduğunu belirleyerek bazı kriterler kullanır. Odaklanma, bu sürecin tanımıdır.
Ortalama bir çalışanın dikkati, her 3 dakikada bir dağılır. Doğru yöntemler ile dikkat dağıtıcı bu etkenlerin beyin tarafından işleme alınmamasını sağlar ve odağın önemli bilgilerde tutulmasına yardımcı olabiliriz.
Her bireyin beyni, farklı şekillerde odaklanır. Bu nedenle aşağıdaki yöntemleri deneyerek kendiniz için en uygun olanı seçmenizi öneririz.
İş Zamanınızı Verimli Geçirmenizi Sağlayacak Odaklanma Yöntemleri
Odaklanma yöntemleri içinde atmanız gereken ilk atmanız gereken adım, sizin için en doğru zaman periyodunu belirlemektir. Bazılarımız öğleden sonra daha kolay odaklanabilirken, diğerlerimiz için bu periyot gece saatleri olabiliyor. Siz de gün içerisinde en etkin geçirdiğiniz zaman periyodunu belirleyerek, odaklanarak tamamlamanız gereken görevleri bu saatlere bırakabilirsiniz.
Beynimizin de vücudumuz gibi dinlenmeye ihtiyacı vardır. Bu nedenle günlük planlarınız içine dinlenme zamanları eklemeniz oldukça önemlidir. Dinlenme zamanınızda iş ile ilgili tüm bilgileri arka planda bırakmanız ve sosyalleşmeye çalışmanız daha iyi sonuçlar yaratır.
Odaklanma yöntemleri için en önemli dört faktör; ilgi, dikkat dağıtıcılar, enerji ve çoklu görevdir. İlginizin ve enerjinizin yüksek, dikkat dağıtıcıların ve çoklu görevlerin ise az olması gerekir. Bunu sağlayabilmek için kendinize izole bir çalışma alanı yaratarak dikkat dağıtıcıları minimize edebilirsiniz.
Çoklu görevler, işlerinizin daha kısa sürede tamamlanmasına yardımcı olabilir. Ancak çoğu zaman çoklu görev tamamlama sırasında hatalar ortaya çıkar. Bu nedenle özen gerektiren ve bağlayıcılığı bulunan işlerinizi yaparken çoklu görev modundan çıkmanız önemlidir.
İşlerinizi Bölün
İş hayatında en sık duyduğumuz terimlerden biri de yapılacaklar listesi. Gün içerisinde tamamlamak istediğiniz işleri kolay erişebileceğiniz bir yerde bulundurmak, odaklanmanıza da yardımcı olur.
Yapacağınız işi kendi içinde aşamalara ayırmak da odaklanmanıza yardımcı olacak bir diğer yöntem. Bir rapor hazırlamak için verilerin toplanması, analiz edilmesi ve raporlaştırılması gerekir. Her bir aşamayı birbirinden bağımsız görevler olarak not aldığınızda, işin hangi aşamada olduğunu ve ne kadar işiniz kaldığını görebileceksiniz.
Bu yöntem odaklanma yöntemleri arasında zaman planlaması açısından da oldukça faydalıdır. Aynı gün içerisinde birden fazla iş tamamlamaya çalışıyorsanız, işlerin aşamalarını birleştirebilir ve buna göre zamanınızı planlayabilirsiniz.
Ödüllendirme
Kendinizi odaklanarak tamamlayacağınız işler için ödüllendirmek de, odak sürenizi uzatacak yöntemlerden biri. “Bu işi bitirdiğimde kendime bir kahve alacağım.” ya da “Bu iş tamamlandığında tatlı yiyeceğim.” gibi ödüller, odaklanmanıza yardımcı olur.
İşi tamamlamak ve kendi belirlediğiniz ödüle hak kazanmak, hedefiniz haline gelir. Bu yöntemin işe yaraması için başarısız olduğunuz durumlarda ödülden kendinizi mahrum bırakmak önemlidir.
Dikkat Dağıtıcılardan Kurtulun
Açık ofisler, odaklanarak çalışmak isteyenler için dikkat dağıtıcılarla doludur. Birbirleriyle sohbet eden çalışma arkadaşlarınız, klavye sesi ve hatta kimi zaman çalan bir telefon bile dikkatinizi dağıtmak için yeterlidir.
Çevrenizdeki faktörlerden kaçınmak için kulaklık bulundurarak odaklanma müzikleri dinleyebilirsiniz. İnternet üzerinde kolayca erişebileceğiniz bu müzikler, arka plan gürültüsünü bastırarak beyninizin daha uzun süre odaklanmasına yardımcı olur.
Pomodoro Tekniği
Aslında bir zaman yönetimi tekniği olarak geliştirilse de, Pomodoro’nun odaklanma yöntemleri üzerinde de birçok olumlu etkisi bulunuyor. Tekniğin temeli, küçük parçalara bölünen görevlerin doğru zamanlama ile tamamlanmasına dayanıyor. Her 25 dakikalık çalışma için 5 dakika dinlenme yapılıyor.
Odaklanma yöntemleri için önemli tekniklerden biri olan işlerin küçük parçalara bölünmesi, Pomodoro yönteminde de ana konulardan bir tanesidir. Buna göre, gün içerisinde tamamlamak istediğiniz görevleri alt aşamalarına bölerek her bir aşamayı tamamlamaya çalışmalısınız.
25 dakika çalışmanın sonunda 5 dakikalık ara vermeniz, beyninizin yorulmasını engellemesini amaçlar. Dilerseniz 45 dakika çalışma ile 10 dakika dinlenme ya da 1 saat çalışma ile 15 dakika dinlenme gibi farklı sürelerle de yöntemi deneyebilirsiniz.
Zaman tutabilmek için, genellikle mutfaklarda kullanılan renkli zamanlayıcıları birçok mağazada kolayca bulabilirsiniz.
